Fasad bangunan masa depan bukan lagi sekadar pelindung – ia kini menjadi penjana tenaga. Timothy Soebroto membentangkan evolusi penting dalam kejuruteraan fasad: Fasad penjana tenaga.
Di bangunan tinggi, ruang bumbung sangat terhad untuk pemasangan panel solar. Justeru, jurutera semakin menumpukan kepada kulit bangunan sebagai sumber tenaga boleh diperbaharui melalui Building-Integrated Photovoltaics (BIPV) – panel solar yang diintegrasikan terus dalam sistem fasad.
Timothy menjelaskan bahawa fasad jenis ini berfungsi dua hala: mengekalkan keselesaan terma sambil menjana tenaga bersih. Di kawasan tropika yang menerima cahaya matahari hampir sepanjang tahun, penggunaan permukaan menegak untuk menjana tenaga ialah satu peluang besar ke arah bandar rendah karbon.
Antara projek unggul yang dikongsi ialah Menara Sinar Mas di Jakarta, sebuah bangunan pejabat 24 tingkat dengan lebih 6,800 meter persegi kawasan fasad fotovoltaik, termasuk spandrel kaca dan mahkota bangunan. Sistem ini menjana sehingga 800 kWp, mengurangkan 324 tan pelepasan CO₂ setahun – bersamaan dengan menanam hampir 18,000 pokok.
Menariknya, selain prestasi tenaga, reka bentuk ini juga mengambil kira elemen estetika visual. Warna, kelegapan dan corak kaca boleh disesuaikan mengikut kehendak arkitek. Simulasi bayang-bayang dan analisis pencahayaan turut dijalankan semasa peringkat reka bentuk bagi mengoptimumkan prestasi tanpa mengorbankan keselesaan visual.
Seperti yang disimpulkan oleh Timothy, fasad kini berubah daripada struktur statik kepada antara muka pintar dan lestari – melindungi sambil membekalkan. Dalam usaha Asia Tenggara mencapai sasaran sifar bersih, fasad penjana tenaga bukan lagi satu pilihan, tetapi satu keperluan.
Artikel berkaitan:
BAHAGIAN 1: Reka Bentuk Mengikut Iklim – Strategi Fasad Lestari untuk Tropika
